Powieść
graficzna „Śmieci” to połączenie komiksu edukacyjnego (informacje dotyczące
radzenia sobie ze śmieciami teraz i kiedyś) z utworem społecznie zaangażowanym
(postulat dbałości o środowisko) i opowieścią autobiograficzną (utwór
inspirowany jest doświadczeniami autora). Derf Backderf nie proponuje
czytelnikowi historii, która zaczyna się jakimś spektakularnym wydarzeniem i
dąży do finału, który ma coś wyjaśnić. To raczej próba pokazania codzienności
śmieciarzy z powtarzalnością działań, pór roku i zadziwień związanych z tym, co
ludzie potrafią wyrzucić. Rozrysowanie poszczególnych scen w czerni, bieli i
zimnym, jasnym niebieskim wzmacnia sugestywność przesłania sprowadzającego się
do przekonania, że praca osób odbierających śmieci jest niezbędna, a
jednocześnie ilość produkowanych przez ludzi odpadów jest zatrważająca i katastrofalna.
Autor nie ukrywa, że bycie śmieciarzem wiąże się z koniecznością
przyzwyczajenia się do obrzydliwości związanej z widokiem, dotykiem i zapachem.
Wiele razy zostaną pokazane czytelnikowi sytuacje, w których dochodzi do
momentu przekroczenia – trzeba odebrać martwe zwierzę, należy zmierzyć się z substancjami,
które zostały źle zabezpieczone i brudzą osobę próbującą je usunąć, niezbędne
jest patrzenie na owady, które wylęgły się ze śmieci w upale. To, co zwyczajne
i typowe, jest tutaj pokazane w takich samych barwach i podobną kreską, jak to,
co zdarza się rzadziej i bywa zaskakujące. W ten sposób zostaje zasugerowana
trwałość i niezmienność pewnych postaw – osoby segregujące śmieci będą się
zdarzały tak samo jak ci, którzy nie są zainteresowani ekologią, ci, którzy jako
zwykłe śmieci wyrzucają wielkogabarytowe urządzenia, pojawią się obok ludzi
przedmiotowo traktujących zwierzęta. Ważnym elementem zaprezentowanej opowieści
jest zaakcentowanie niewidzialności śmieciarzy. Nie chodzi niestety tylko o ich
stosunkowo dyskretne oczyszczanie miasta, ale o ignorowanie istnienia
pracowników, lekceważenie wyrażające się w sposobie przygotowania odpadów do
odbioru oraz łatwość odmawiania podmiotowości.
Derf
Backderf, Śmieci, przeł. Grzegorz Ciecieląg, Wyd. Prószyński i S-ka, Warszawa 2017.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz