Ze sztuką na co dzień (A. Gill, Peggy Guggenheim. Życie uzależnione od sztuki)

 

Biografia Peggy Guggenheim zainteresuje z pewnością nie tylko tych, których intryguje historia życia słynnej kolekcjonerki sztuki, ale i osoby zadające sobie pytania o motywacje mecenasów sztuki, bycie częścią środowiska artystycznego czy fascynację Amerykanów Europą. Te i inne wątki pojawiają się w niniejszej publikacji nadzwyczaj często i stanowić mogą ciekawy pretekst do refleksji na temat zmian w funkcjonowaniu tzw. bohemy oraz wpływu relacji prywatnych na ostatecznie bardziej uprzywilejowaną pozycję w towarzystwie. Biografia Gilla literacko raczej trzyma się konwencjonalnych wzorców, co nie znaczy, że historia życia Guggenheim staje się mało atrakcyjna lub tendencyjna. Autor książki nie ocenia, choć zwłaszcza w kontekście relacji prywatnych czy intymnych portretuje swoją bohaterkę jako kobietę nie do końca spełnioną, nieco szamoczącą się między konwenansami a przełamywaniem tabu, prowokującą, ale nie zawsze odczytywaną zgodnie z zamiarami. Jeśli mielibyśmy spojrzeć na jej życie całościowo, to zasadne byłoby przywołanie określenia „nieustanna pogoń za tym, co ciągle umyka”. Ten niedosyt zdaje się towarzyszyć bohaterce biografii zwłaszcza w kontekście relacji z mężczyznami. Szczególnie interesujące okazuje się jednak nie to, w jaki sposób Peggy Guggenheim organizuje sobie intymność (nawet jeśli robi to z postaciami ikonicznymi w kontekście kultury XX wieku), ale to, jak mecenat kulturalny wiąże się z towarzyszeniem artystom, rozumieniem artystów, gotowością do dzielenia się z innymi oraz z determinacją w realizacji własnej wizji. Warto zatrzymać się również przy wątku zmieniania się pozycji zajmowanej przez sztukę współczesną. Bycie mecenasem w tym przypadku wiąże się również z promowaniem mody na współczesność oraz kształtowaniem gustów. Intrygujące okazuje się funkcjonowanie Peggy Guggenheim między Nowym Jorkiem a Europą, zwłaszcza że mamy tutaj do czynienia z napięciem rodzącym się między dwoma kultowymi miejscami – Nowym Jorkiem a Starym Kontynentem. Warto!

 

Anton Gill, Peggy Guggenheim. Życie uzależnione od sztuki, przeł. Mariusz Ferek, Wyd. Znak, Kraków 2022.

Już jest! - "Berlinowanie. Zapiski z doświadczania miasta"

 

„Książka Bernadetty Darskiej jest książką znakomitą i niezwykłą pod wieloma względami. Pod względem formy jest rodzajem eseju, czy raczej podzielonych na rozdziały serii esejów, zawierających fragmenty spisywanych przez autorkę na gorąco wrażeń z wędrówek śladami pozostałości po Murze Berlińskim, jej osobistego odbioru umieszczonych na nim przedstawień street artu, połączonych z głęboką refleksją (literaturoznawczą, historyczną, medioznawczą, socjologiczną i kulturoznawczą) nad „czytaniem krajobrazu miasta” oraz meandrami kultury pamięci zbiorowej – zarówno niemieckiej, jak i europejskiej i globalnej – lecz także własnej autobiograficznej pamięci autorki. (…)

Dla potencjalnego niemieckiego czytelnika – czy to akademika-kulturoznawcy, czy to rozkochanego w swym mieście ‘zwykłego’ berlińczyka – lektura książki stanowić będzie ważne przeżycie, które pozwoli mu spojrzeć na Berlin z innej perspektywy i być może odkryć ponownie berlińską tożsamość przedzieloną ciągle niewidzialnym murem – dziedzictwem upadłego w 1989 roku Muru Berlińskiego”.

Z recenzji wydawniczej prof. Igora Kąkolewskiego