Doskonała proza! Autobiograficzna opowieść Louisa z jednej strony wydaje się kolejnym głosem w sprawie (nie)możliwego awansu społecznego, z drugiej ostrość i szorstka czułość w spojrzeniu na samego siebie czyni tę historię wyjątkową. Autor unika egzaltacji, sentymentalizmu, grania emocjami. Zderza swoją rodzinę, dom, w którym się wychował, środowisko, w którym wyrósł z miejscami i ludźmi, z którymi styka się, uciekając od przeznaczenia. Chce być inny – inaczej wyglądać, inaczej mówić, z innymi ludźmi się spotykać, gdzie indziej przebywać. Robi więc wszystko, by opuścić to, co go stworzyło. Marzy o innym życiu, by jednak tego doświadczyć w pewnym sensie musi wyrzec się siebie i ukształtować w sobie wszystko od nowa. Proces ten, zrekonstruowany z wyjątkową szczerością, rozpaczliwie i brutalnie, precyzyjnie, krok po kroku, wydaje się wyjątkowo poruszający. Odsłania nie tylko zdeterminowanie, ale i ogrom pracy związanej z rozwojem intelektualnym, kształtowaniem własnego ciała, zasadami savoir vivre’u, codziennymi nawykami. Stawanie się kimś innym jest zwycięstwem, ale i cierpieniem. Ostatecznie bowiem okazuje się, że zmiana rodzi wieczne wątpliwości. Autor nie jest już tym, kim był kiedyś, ale i nie jest do końca pewien, czy stał się tym, kim chciał być. To nieustanne sprawdzanie i egzaminowanie samego siebie przewartościowuje rytm życia i odsłania ból tkwiący w odnajdywaniu się za wszelką cenę w innej klasie społecznej. Aspirowanie staje się synonimem niepewności, których nie da się do końca pozbyć. Jest też znaczone zdradą ludzi, którzy choć bliscy, przynależą do świata, który trzeba opuścić. Lektura obowiązkowa.
Édouard Louis, Zmiana, przeł. Joanna Polachowska, Wyd. Pauza, Warszawa 2023.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz