To powieść amerykańska w swoim nastroju i portretowaniu świata, ale jednocześnie to powieść, która ów amerykański styl i tę amerykańską atmosferę znakomicie prze-pisuje, redefiniuje, rozbija i poszerza w kontekście możliwych znaczeń. Ameryka staje się więc w tym wypadku nie tyle spełnionym marzeniem, co raczej miejscem, które odsłania swój mit, swoją pozorność, trwałość swojego wyobrażenia. Aby poczuć się Amerykaninem i Amerykanką, nie wystarczy tutaj zamieszkać i pracować. Trzeba znaleźć własną drogę do Ameryki, a ta nie ma w sobie nic oczywistego i nie ma na nią żadnej recepty. Powieść Vuonga okazuje się fascynującym portretem tożsamości rodzącej się na rozczarowaniu, chaosie uczuć, przemocy i odrzuceniu. Silna więź syna z matką opiera się na przywiązaniu i odtrąceniu zarazem. Matka nie umie czytać, ma też trudności z nazywaniem tego, co czuje i co pamięta. Chce patrzeć w przyszłość, a więc oddać się w całości Ameryce, jednak w tle jest ciągle wspomnienie Wietnamu, tego czasu, do którego kobieta nie chce się odnosić. Próba znalezienia słów, której symbolem jest pisanie przez syna listu do matki, staje się fundamentem objaśnienia tego świata, którego stało się częścią. Nazywanie, otwieranie się, szczerość pozostają jednak ciągle pod kontrolą, bo przecież adresatka nie jest w stanie przeczytać tego, co pisze nadawca. Powieść Vuonga to także znakomity obraz imigrantów, szukających swojego miejsca i upewniających się w prawie do przebywania właśnie w tym kraju. Jednocześnie autor znakomicie zarysowuje problem uległości, służalczości i niepewnego losu wpisany w doświadczenie tych, którzy przybyli do Ameryki. Świetny w tym kontekście jest opis tego, co dzieje się w salonie kosmetycznym. Warto również zwrócić uwagę na element inicjacyjny – seks będzie tutaj powiązany ze śmiercią, bo związek z mężczyzną okaże się dla narratora wprowadzeniem zarówno w nowe życie, jak i w ostateczność. Bardzo dobre.
Ocean Vuong, Wspaniali jesteśmy tylko przez chwilę, przeł. Adam Pluszka, Wyd. W.A.B., Warszawa 2021.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz