Marzenia (P. Deville, Pura Vida. Życie & śmierć Williama Walkera)

Deville bardzo ciekawie wykorzystuje kostium literatury faktu. Po pierwsze, proponuje czytelnikom opowieść o własnych poszukiwaniach, po drugie, nie ukrywa fascynacji niektórymi postaciami mitycznymi dla rejonu Ameryki Środkowej, po trzecie, stawia na pewien chaos narracji, łącząc swobodnie teraźniejszość z historycznością, po czwarte wreszcie, wcale nie dąży do szczegółowego odtworzenia losów tytułowej postaci, zadowalając się fragmentarycznością i epizodycznością. W efekcie mamy do czynienia nie tyle z barwną biografią, co raczej z intrygującym zapisem tego, co się dzieje wtedy, gdy dochodzi do próby zrekonstruowania takowej. Autor popija więc kawę oraz trunki alkoholowe, czyta w kawiarniach gazety, robi kwerendę, upewnia się, że jednak udało mu się posunąć pracę do przodu, komentuje sytuacje, które mu się przydarzają, opisuje miejsca, które odwiedza, poświęca też kilka słów ludziom, których napotyka na swojej drodze, na przykład taksówkarzom czy pokojówkom. Jego opowieść o przeszłości służy więc w dużej mierze uzasadnieniu tego, co jest tu i teraz. Widać wyraźnie, że William Walker wpisywany jest w tradycję innych nietuzinkowych, choć nie zawsze jednoznacznie ocenianych postaci. Wzorujący się na lordzie Byronie i pełen romantycznych mrzonek Walker postanawia ruszyć na podbój krajów Ameryki Środkowej. Najpierw zostaje prezydentem utworzonej przez siebie Republiki Dolnej Kalifornii, potem sprawuje prezydenturę w Nikaragui. Jego życie nie kończy się dobrze, trudno też mówić o uwielbieniu czy choćby dobrym wpisaniu się w pamięć miejscowych. Deville’a kwestie te nie interesują jednak tak bardzo, jak awanturnicze doświadczenia wpisane w biografie bohaterów, rewolucjonistów i polityków tego rejonu świata. Otrzymujemy więc niebanalne połączenie pracowitego odnotowywania faktów, deklarowanego znużenia postawionym sobie celem i zgrabnego łączenia historii zaprzeczających temu, co zwykło się nazywać podstawą trwałości systemu i państwa.

Patrick Deville, Pura Vida. Życie & śmierć Williama Walkera, przeł. Jan Maria Kłoczowski, Wyd. Noir Sur Blanc, Warszawa 2015.