„Żółty dom” to połączenie opowieści o charakterze prywatnym, a nawet głęboko intymnym, z opowieścią dotyczącą spraw społecznie i politycznie ważnych. Funkcjonowanie obok siebie wspomnień związanych z biografią autorki i jej rodziny oraz z historią miejsca i jego przemian okazuje się ważnym głosem otwierającym nas na dodatkowe sensy. Broom pokazuje bowiem, jak nieoczywisty bywa dramat straty, jeśli weźmiemy pod uwagę nie tylko kwestie związane z życiem i śmiercią oraz ekonomią. Tytułowy „Żółty Dom” staje się symbolem wejścia w świat wcześniej niedostępny i jednocześnie symbolem całkowitego unieważnienia tego faktu. Huragan Katrina, który tak dramatycznie doświadczył Nowy Orlean i jego mieszkańców, okazuje się kluczowym punktem odniesienia dla wspomnień łączących dumę i upokorzenie, przełamywanie granic i rasizm, unieważnianie niesprawiedliwych przywilejów i klasizm. Broom w wielu momentach brzmi prowokująco, jednak więcej tutaj nostalgii, melancholii, próby ocalenia własnej tożsamości niż adresowanych w konkretnym kierunku oskarżeń. Autorka unika egzaltacji, zmusza siebie do zachowania dystansu, ujawnia wiele, ale i stara się nie epatować uczuciami. W efekcie bardzo wyczuwalne jest tutaj napięcie. Broom panuje nad nim, ale i znakomicie je wykorzystuje, by pokazać, jak trudne jest tworzenie własnego miejsca tam, gdzie marzenia i oczekiwania osobiste tak bardzo różnią się od postrzegania i oceny innych ludzi. Prywatność narażona nieustannie na publiczne wartościowanie zamienia się w konieczność ciągłej samokontroli, a dom już nie jest tylko domem, staje się rodzajem sceny, na której toczy się spektakl bez końca i walka o przetrwanie. Broom udowadnia, że opowieść autobiograficzna może być intymnym, literacko intrygującym portretowaniem tego, co społeczne i co dotyczy nie tylko jednostki.
Sarah M. Broom, Żółty Dom. Wspomnienia, przeł. Łukasz Błaszczyk, Wyd. Agora, Warszawa 2020.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz