Nie(do)pasowanie (A. Matsuda, Układ(a)ne)

Proza Aoko Matsudy to przykład niebanalnego podejścia do formy, ale i do pozornie zgranych tematów. Autorce udaje się ciekawie rozegrać kwestie związane z komentarzem, autokomentarzem, dialogiem wewnętrznym czy symulowaną rozmową toczoną w myślach. Jednocześnie Matsuda potrafi sportretować i miałkość korporacyjnego życia, i samotność w tłumie, i umowność wolności, i kulturowe zapatrzenie w doskonałość ciała przy jednoczesnej obojętności dla stanu ducha, i kapitalistyczne uwikłanie człowieka w wytwarzanie produktów i niemalże służenie produktom, i mierzenie się kobiet z patriarchatem. Dla japońskiej pisarki język z jednej strony jest grą – widać to chociażby w graficznym rozpisaniu fragmentów tekstu, z drugiej natomiast strony staje się pretekstem do wyrażenia dystansu, odtworzenia specyficznej energii towarzyszącej byciu osobnym w grupie innych ludzi, czy wykorzystania konwencji gatunkowej (np. śledztwa) dla obnażenia osaczenia towarzyszącego mobbingowi, obsesji czy wykluczeniu. Jest w opowieściach Matsudy dużo świeżej energii, dynamiki pozwalającej na nowo spojrzeć na to, co zostało już tyle razy opisane, irytacji na ten świat, który na zimno dzieli, niszczy i przeciwstawia empatię rywalizacji. Warto!

Aoko Matsuda, Układa(a)ne, przeł. Agata Bice, Wyd. Tajfuny, Warszawa 2020.