Zbiór esejów Byung-Chul Hana to ciekawy przykład trzymania ręki na pulsie współczesności oraz diagnozowania przemian, które dzieją się na naszych oczach i których udziałem są wszyscy ci, dla których rytm codzienności pozostaje rytmem zmęczenia, wypalenia, braku sensu, degradacji emocji granicznych i przymusu radości. Autor może zbyt często odwołuje się do Giorgio Agambena, nie da się jednak ukryć, że celność i trafność jego spostrzeżeń jest uderzająca. I przygnębiająca – należałoby chyba dodać. Bo rozpoznania filozofa to opowieść o świecie, w którym jednostka zostaje poddana totalnej kontroli. Nie jest to już jednak – jak kiedyś – kontrola instytucji, ale przymus, któremu poddajemy się sami i który eliminuje z naszego życia spontaniczność, odpoczynek, smutek czy przeżywanie intymności. Książkę tę można z powodzeniem czytać równolegle z „Pracą bez sensu” Davida Graebera czy z „24/7. Późny kapitalizm i celowość snu” Jonathana Crary’ego. Byung-Chul Han ciekawie rekonstruuje impas, w jakim się znaleźliśmy. Praca jako źródło zarobku i sukcesu ma dawać wyzwolenie, ale jednocześnie okazuje się dopiero pierwszym krokiem do tego, by stawiać przed sobą kolejne wyzwania. Paradoks polega na tym, że cele, które mają być etapem prowadzącym do czegoś, tak naprawdę stają się niekończącą się historią, bo wejście w rytm zadań dla samego siebie okazuje się nie mieć końca. Wspomniane zadania dotyczą nie tylko kariery, wizerunku, ale i prywatności podatnej na spojrzenie i kontrolę innych. Gra wpisana w publiczne przeżywanie prywatności wiąże się nie tylko z generowaniem oczekiwanego społecznie obrazu szczęścia, ale i również oczekiwanego wyeliminowania smutku i rozpaczy. Bardzo ciekawe.
Byung-Chul Han, Społeczeństwo zmęczenia i inne eseje, przeł. Rafał Pokrywka, Wyd. Krytyka Polityczna, Warszawa 2022.
Błąd w nazwisku: Byung-Chul Han.
OdpowiedzUsuń