Droga do poznania siebie (G. Steinem, Moje życie jako droga)

Autobiograficzne zapiski Glorii Steinem powinny być lekturą obowiązkową nie tylko dla osób zainteresowanych feminizmem. Owszem, Steinem to jedna z najważniejszych postaci amerykańskiego ruchu kobiecego, ale jej opowieść zyskuje dużo szerszy wymiar, nie zawęża się tylko do kwestii związanych z doświadczeniem kobiet. To ważny gest narracyjny, ale i ważna deklaracja ideowa – sprawy kobiet są częścią spraw społecznych, tych ważnych, kluczowych, dzięki którym społeczeństwo okazuje swoje nowoczesne i humanistyczne oblicze. Steinem dużo miejsca poświęca wykluczeniu oraz wyborom, które konstytuują ostatecznie naszą tożsamość. Warto zatrzymać się przy fragmentach dotyczących stosunku do imigrantów, walki z rasizmem, postępującego odradzania się aktywności obywatelskiej wśród rdzennej ludności, wreszcie inicjatyw stojących na straży bezpieczeństwa i wolności kobiet. Autorka znakomicie łączy osobistą ciekawość świata i ludzi z umiejętnością krytycznego namysłu nad tym, w czym uczestniczy i czego staje się częścią. Co ciekawe, jest nie tylko świadoma roli, jaką odgrywa, oraz wpływu na daną grupę ludzi, umie też w odpowiednim momencie się wycofać, by z satysfakcją obserwować cudzą siłę i piękno przekonywania do dobrych idei. Warto docenić kompozycję książki. Steinem rezygnuje z chronologicznej rekonstrukcji swojego życia, stawia natomiast na problemowe i kontekstowe ujęcie. W efekcie obok autobiografii autorki otrzymujemy też całkiem pokaźne fragmenty dotyczące zaangażowania politycznego, zmian zachodzących w mediach czy potrzeby różnorodności i wielogłosowości. Opowieść ta okazuje się również ponadczasową i uniwersalną lekcją włączania siebie i własnego życia w demokrację i jej kształt. Bardzo dobre.

Gloria Steinem, Moje życie jako droga, przeł. Anna Dzierzgowska, Wyd. Poradnia K, Warszawa 2019.