Prawdopodobieństwo (Z. Bauman, T. Leoncini, Płynne pokolenie)

Książkę opatrzono informacją: „Ostatnie dzieło jednego z największych intelektualistów naszych czasów”. Tymczasem publikacja ta ma w sobie coś, co można by nazwać pretekstowością – inspiruje więc do dalszych poszukiwań, odsyła skojarzeniowo do wcześniejszych utworów Baumana, udowadnia jak bardzo wybitny badacz do końca interesował się tym, co nowe i co zmienia świat wokół nas. Jednocześnie widać w „Płynnym pokoleniu” ową schyłkowość. Leoncini w refleksji umieszczonej na końcu książki nie tylko jest pod wrażeniem porozumienia łączącego go z Baumanem mimo dużej różnicy wieku, ale i przypomina sobie rytm pisania, który w pewnym momencie został zdeterminowany przez odchodzenie autora „Ponowoczesności jako źródła cierpień”. W efekcie rozmowa między autorami ma w sobie duży potencjał, ale nie do końca wykorzystany. Czuje się, że gdyby los pozwolił, dyskusje byłyby bardziej pogłębione i rozbudowane. Nie świadczy to źle o książce, jednak na pewno rozpoczynanie przygody z twórczością Baumana od „Płynnego pokolenia” nie będzie dobrym pomysłem. To raczej tytuł uzupełniający, dopowiadający, dopisujący pewne rzeczy na marginesie utworów już powstałych, niż dzieło skończone. Baumana i Leonciniego interesuje współczesność. Skupiają się na trzech wiodących kwestiach – przemianach skóry, przemianach agresywności i przemianach seksu i miłości. W pierwszym przypadku możemy się natknąć na interesujące refleksje dotyczące tatuaży i innych sposobów znakowania ciała. Praktyki te stają się deklaracją indywidualności oraz ujawnieniem stanu posiadania, przestają być czymś ukrywanym i rzadkim, a są eksponowane i powszechne. W kontekście agresji bardzo mocno zostaje zaakcentowany fakt niewytłumaczalności zła i tego, że niejednokrotnie zło dzieje się bez powodu, bez uzasadnienia, bez umocowania w narracji przyczynowo-skutkowej. Seks okazuje się natomiast pretekstem do refleksji związanej z Internetem i zmianą modelu relacji. To, co stałe, zastępowane bywa świadomie wybieraną tymczasowością. Cały czas chodzi też o uprawdopodobnienie siebie.

Zygmunt Bauman, Thomas Leoncini, Płynne pokolenie, przeł. Szymon Żuchowski, Wyd. Czarna Owca, Warszawa 2018.