Przemiany i odradzanie się (S. Mansfield, Tokio. Biografia)

Mansfield nie pisze reportażu. Gatunkowo stawia przede wszystkim na esej historyczny. Interesuje go Tokio jako miasto szczególne, ale i miasto, które niemalże dosłownie jak Feniks odradza się z popiołów. Przywołanie tego określenia nie jest bezzasadne, ponieważ autor faktycznie buduje swoją opowieść w taki sposób, by zaakcentować rozwój, schyłek, upadek i ponowne narodziny prowadzące ostatecznie do kolejnego upadku. Ów koniec często bywa katastrofą związaną z ogniem. Fragmenty dotyczące pożarów pochłaniających miasto należą do wyjątkowo sugestywnych. I nie o sensacyjność w nich chodzi, raczej o umiejętność uchwycenia i specyfiki kulturowej, i mentalności, i gotowości zmierzenia się ze śmiercią. Bardzo ciekawa okazuje się perspektywa przyjęta przez Mansfielda, a mianowicie konsekwentne charakteryzowanie szczególności miejsc poprzez pokazywanie losów ludzi i opisywanie przemian społecznych, obyczajowych i ekonomicznych. Dzięki temu udaje mu się zasygnalizować dramat przedstawicieli różnych grup przy zachowaniu oszczędności opisu. Tak dzieje się na przykład wtedy gdy autor opowiada o upadku szogunatu lub wówczas gdy opisuje miasto pełne trupów po II wojnie światowej. Książka ta może być doskonałą inspiracją do sięgania po inne publikacje dotyczące Japonii. Przyjęty tok narracji wyraźnie bowiem zachęca do szukania bardziej rozbudowanych informacji. W tej akurat publikacji podane są one w tzw. pigułce, ale ciekawie i atrakcyjnie.

Stephen Mansfield, Tokio. Biografia, przeł. Maria Moskal, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2018.