Wyzwanie (A. Pérez-Reverte, Cierpliwy snajper)

Sniper to znany twórca graffiti. Jego prace są legendarne, wpływ na innych uprawiających sztukę ulicy niewyobrażalny, nikt nie wie, gdzie przebywa i kim jest. Pewna specjalistka od wyszukiwania talentów artystycznych oraz podpisywania umów z twórcami dostaje zlecenie. Ma znaleźć Snipera i przedstawić mu propozycję nie do odrzucenia. Zadanie właściwie nie do wykonania, ale Lex przyjmuje wyzwanie. Zaczyna tropić nieuchwytnego grafficiarza i coraz lepiej zaznajamia się z jego zwyczajami. Czy uda jej się spotkać ze Sniperem? I czy tylko o spotkanie w tym wypadku chodzi? Są tacy, którzy nigdy nie zdradzą swojego guru, są też tacy, którzy nienawidzą człowieka-legendy, bo oskarżają go o manipulowanie ludźmi, są też tacy, którzy wiedzą, że naraża on życie innych, choć pozornie daje im wybór i na nikogo nie naciska. Pérez-Reverte sugestywnie portretuje klimat podziemnego, nocnego miasta. Ludzie, pojawiający się na ulicach wtedy, gdy jest ciemno, mają w tym wypadku pasję, a ich malowanie w miejscach czasami trudno dostępnych lub niebezpiecznych staje się rodzajem igrania z życiem, które tożsame jest z peanem pochwalnym na rzecz sztuki. Śledztwo, które prowadzi Lex, ma drugie dno. Podobnie jak życie Snipera – ten ekscytujący i prowokujący artystycznie mężczyzna ma swoją codzienność, inną od tej, której spodziewają się jego zwolennicy. Ile można poświęcić dla sztuki? Ile można zaryzykować? Co jest sztuką, a co zamienia się w cyniczną grę? Jak mocno można wpłynąć na drugiego człowieka i czy odpowiedzialność jest zawsze etycznie jednoznaczna? Te i inne pytania pojawiają się w trakcie lektury tej niebanalnej, trzymającej w napięciu i ostatecznie bardzo zaskakującej książki. Pérez-Reverte umie utrzymać uwagę czytelnika. Imiona głównych bohaterów, a raczej używane przez pseudonimy też są znaczące, ostatecznie bowiem pytanie o sens prawa oraz o to, do jakiego stopnia można być snajperem, staje się pytaniem fundamentalnym dla opowieści.

Arturo Pérez-Reverte, Cierpliwy snajper, przeł. Joanna Karasek, Wyd. Znak, Kraków 2015.