wtorek, 29 czerwca 2021

Poszukiwania (J. Żulczyk, Informacja zwrotna)

 

Znakomita powieść! Jakub Żulczyk stawia w centrum alkoholizm głównego bohatera i opowiada tak naprawdę o zniszczeniu, o niemożności zbudowania czegoś trwałego na gruzach wcześniejszych oczekiwań, o dramatycznym odczuwaniu związanego z nałogiem głodu i o braku powiązanym z odrzuceniem, odtrąceniem, odcięciem się od bliskich. Krótkie i proste zdania swoim rytmem dodatkowo wzmacniają siłę rażenia tej opowieści. A historia poszukiwań zaginionego syna przez ojca to prawdziwy majstersztyk psychologicznego uwikłania, zderzenia tego, co wykrzyczane, z tym, co tłumione, wreszcie kluczowych dla tej opowieści zależności między prywatnym a publicznym. W efekcie to, co mogłoby być tylko świadectwem człowieka zniszczonego przez nałóg, zamienia się w wielowarstwową opowieść o konsekwencjach, jakie ponoszą wszyscy ci, którzy stają na drodze alkoholika. To z kolei, co mogłoby zamienić się w typowo publicystyczną wersję powieści zaangażowanej, staje się nie tylko istotnym głosem w sprawie skutków reprywatyzacji, ale jest też współczesnym moralitetem, dla którego kluczowe okazuje się rozważenie kwestii, czy możemy tak naprawdę na kogoś w pełni liczyć i komuś całkowicie zaufać. Żulczyk bardzo sprawnie gra konwencjami literackimi, nie poddaje się jednak towarzyszącym im schematom, ale raczej używa ich do mocniejszego wyeksponowania tego, co chce powiedzieć. Otrzymujemy więc powieść formalnie świeżą, dla której ważne będzie rozważenie kwestii odpowiedzialności człowieka za swoje życie, ale i za życie tych, z którymi ów człowiek pozostaje w relacji. To dlatego „Informację zwrotną” można też czytać jako książkę o etycznym obciążeniu i wyborach, które trzeba podjąć w odpowiednim momencie po to, by móc dalej funkcjonować na swoich zasadach. Zasadne jest również mówienie w tym przypadku o powieści, dla której fundamentalna będzie relacja między ojcem a synem. Gest autoagresji wpisany w ten związek bywa oskarżeniem, wyparciem się kogoś bliskiego, ale i przyznaniem się do porażki. To również książka stanowiąca rejestr utraconych nadziei i spraw niemożliwych, a wszystko to opowiedziane zostaje w sposób mocny i dobrze powiązany z przemianami społeczno-politycznymi. Lektura obowiązkowa!

 

Jakub Żulczyk, Informacja zwrotna, Wyd. Świat Książki, Warszawa 2021.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz