poniedziałek, 11 grudnia 2017

Przypomnieć sobie własne życie (S. Friedländer, Dokąd prowadzi pamięć)

Wspomnienia Saula Friedländera to ciekawy przyczynek do rozważań na temat tekstów autobiograficznych. Znany badacz problematyki Holocaustu łączy bowiem namysł nad własnym życiem z refleksjami natury socjologicznej, historycznej, obyczajowej. Próba szczerego opowiedzenia własnej biografii wielokrotnie zamienia się w eseistykę wysokiej próby. Książkę tę z powodzeniem można czytać jako głos w sprawie pamięci i zapomnienia. Autor nie ukrywa, że w kontekście teraźniejszości jego pamięć bywa zawodna, jednocześnie siła doświadczeń związanych z przeżyciami II wojny światowej powoduje, że pewne fakty i doświadczenia naznaczone są niemożnością zapomnienia. Publikacja ta okazuje się również ciekawym głosem na temat powojennych losów ocalonych, ale osieroconych Żydów. Badacz niezwykle interesująco opisuje swoje zaangażowanie w to, co działo się w Izraelu, ale jednocześnie odsłania różnego rodzaju uwikłania personalne i środowiskowe uniemożliwiające czasami porozumienie ponad podziałami. „Dokąd prowadzi pamięć” to również intrygujące świadectwo uprawiania nauki w sposób zdecydowanie odbiegający od schematów, którym niejednokrotnie próbuje się badania podporządkować. Losy Friedländera i jego funkcjonowanie w różnych środowiskach uniwersyteckich na Zachodzie pokazują, jak różne bywają podstawy tworzonych przez naukowców sojuszy i jak wiele zależy od pasji, z którą przedstawiciel nauki decyduje się zająć jakimś tematem. Wspomnienia te można również czytać jako opowieść o poszukiwaniu tożsamości, nieustannym jej kształtowaniu, wykorzenieniu i nomadycznym trybie życia.


Saul Friedländer, Dokąd prowadzi pamięć. Moje życie, przeł. Michał Romanek, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2017.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz