Nieustraszeni (Radykalna nadzieja. Źródło odwagi i siły w niebezpiecznych czasach, red. C. De Robertis)

Książka pod redakcją Caroliny De Robertis powstała w reakcji na wybór Donalda Trumpa na prezydenta Stanów Zjednoczonych. Jest zbiorem wypowiedzi pisarzy, dziennikarzy i działaczy społecznych, utrzymanych w formie apelu o konieczność utrzymania takich wartości jak równość, prawo do samostanowienia, wolność, otwartość, tolerancja, zrozumienie przy jednoczesnej potrzebie walki z rasizmem, ksenofobią, homofobią i nienawiścią wobec Innych. Redaktorka tomu, również pisarka, nie ukrywa potrzeby wsłuchania się w przywołane głosy. Wyraża przekonanie, że odtworzenie wspólnoty tych, którzy są wierni wartościom obywatelskim, jest czymś niezbędnym. Tytułowa nadzieja powraca w wielu wypowiedziach. Staje się punktem odniesienia dla budowanego przekazu ideowego i jednocześnie okazuje się pocieszeniem w chwili trudnej – gdy ogarnia rozczarowanie, wściekłość, lęk lub niepokój. De Robertis używa określenia „esej epistolarny”, chcąc zaznaczyć specyficzne połączenie tego, co prywatne (np. bezpośredni zwrot do własnych dzieci lub przodków), z tym, co publiczne (przesłanie będące głosem w sprawie i stanowiące polityczne opowiedzenie się po jednej ze stron). To adresowanie tekstów do osób dla artystów ważnych i bliskich jest zresztą szczególnie ciekawe. Na uwagę zasługuje z jednej strony dostrzegalne zaakcentowanie faktu przynależności do przodków, którzy jako imigranci doświadczali dyskryminacji, z drugiej zauważalna troska o następne pokolenia i o to, co my, dzisiaj żyjący, zostawimy tym, którzy po nas przyjdą. W obu przypadkach mamy do czynienia z dużym poczuciem odpowiedzialności za słowo, czyny, ale i pamięć oraz reakcje. To, co polityczne, staje się w przywołanych głosach intymne. Artyści nie ukrywają bowiem zależności między wydarzeniami w przestrzeni publicznej a odczuwaniem spokoju w zaciszu domowym. Są też przekonani, że troska o państwo Ojców Założycieli Stanów Zjednoczonych zobowiązuje do kontynuowania tradycji i bycia zaangażowanym w to, jak kraj będzie wyglądał współcześnie i jakim wartościom zostanie podporządkowany.

Radykalna nadzieja. Źródło odwagi i siły w niebezpiecznych czasach, red. Carolina De Robertis, przeł. Jan Kraśko, Paweł Lipszyc, Andrzej Szulc, Robert Waliś, Wyd. Albatros, Warszawa 2017.