Obcość zamiast bliskości (K. Sandberg, Urodzić dziecko)

„Urodzić dziecko” to pierwszy tom trylogii, którego bohaterką jest Maj. Kiedy ją poznajemy, właśnie przenosi się do miasta, pracuje jako kelnerka i w przyspieszonym tempie doświadcza nowych wrażeń. Sandberg koncentruje się na odczuciach, emocjach, lękach młodej kobiety. W jej życiu wszystko dzieje się za szybko – za szybko pozwala na sytuację, której konsekwencje zmuszają ją do podjęcia decyzji na całe życie, za szybko zachodzi w ciążę, za szybko dorasta, za szybko bierze ślub i za szybko próbuje zmierzyć się z problemami wynikającymi z bycia żoną, synową i matką. Szwedzka autorka drobiazgowo opisuje zagubienie bohaterki, jej stan psychiczny oraz fizyczne objawy towarzyszące odkryciu tego, że będzie miała dziecko, czekaniu na narodziny oraz późniejszemu radzeniu sobie z opieką nad córką. Na plan pierwszy wysuwa się straszliwa samotność dziewczyny. Nie jest przekonana, że chce dziecko urodzić. Nie cieszy się na zbliżające się rozwiązanie. Nie odnajduje bliskości w relacji z mężem, obcym tak naprawdę dla niej człowiekiem. Czuje się cały czas oceniana przez rodzinę partnera, wszystko, co robi, wydaje jej się błędne, a jednocześnie bardzo się stara, aby udowodnić, że z każdym zadaniem doskonale sobie radzi. Sendberg niuansuje różne stany obcości, które stają się udziałem bohaterki. Maj inaczej odczuwa odtrącenie ze strony swojej rodziny, inaczej natomiast boli ją niewypowiedziana wprost niechęć teściowej. Obcość odkrywana w stosunku do własnego zmieniającego się w ciąży ciała różni się od odczuć towarzyszących dochodzeniu do siebie po ciąży i karmieniu piersią. Poczucie osamotnienia doświadczane wśród członków rodziny męża jest inne od samotności towarzyszącej byciu z partnerem, zwłaszcza że ta ostatnia obcość zostaje zwielokrotniona poprzez nałóg mężczyzny i niechęć do jego przezwyciężenia. Choć Sandberg umieszcza akcję książki tuż przed wybuchem II wojny światowej, trudno oprzeć się wrażeniu, że opisane przez nią emocje mają wymiar uniwersalny i znakomicie definiują status kobiety w społeczeństwie – tym tradycyjnym, dla którego charakterystyczne jest ocenianie każdego kroku i akceptowanie przede wszystkim roli matki i żony. Bardzo dobre.

Kristina Sandberg, Urodzić dziecko, przeł. Elżbieta Frątczak, Wyd. Prószyński i S-ka, Warszawa 2017.