W rozmowie jest siła (Torańska. Dalej, wybór: M. Kicińska)

Teksty zamieszczone w tomie publikowane były na łamach „Gazety Wyborczej” w latach 2000-2007. Czy jednak oznacza to, że mają tylko historyczny charakter? Zdecydowanie nie. W tym m.in. tkwi siła nieżyjącej już wybitnej dziennikarki, która umiała namówić swoich rozmówców do takich wypowiedzi, które stanowiły znakomity komentarz do tego, co działo się „tu i teraz”, i jednocześnie zyskiwały wymiar ponadczasowy. Jeśli czytamy np. wywiady z Tadeuszem Mazowieckim, z Janem Nowakiem-Jeziorańskim, z Olgą Krzyżanowską, ze Stefanem Mellerem czy z Władysławem Frasyniukiem otrzymujemy nie tylko barwny, zniuansowany, pełen fascynujących szczegółów, nieoczywisty obraz okresu transformacji, ale i świadectwo wyznawanych idei oraz definicję uczciwego uprawiania polityki. Zderzamy się zatem z opowieścią, która stanowi rodzaj przesłania dotyczącego tego, co można, wypada i co powinno się czynić w przestrzeni publicznej. Warto w tym kontekście zatrzymać się przy rozmowach z Leonem Kieresem i Włodzimierzem Cimoszewiczem. W obu przypadkach widoczne jest duże rozżalenie tym, że społeczeństwo chętnie obserwuje niszczenie ludzi na pokaz. Widać również wyraźnie artykułowane przekonanie, że polityka musi mieć pewne ograniczenia, a jej etyczne uwikłanie stanowić powinno formę (samo)kontroli. Wywiady przeplatane są tzw. sądami – dyskusjami z udziałem kilku ekspertów na tematy obyczajowo i społecznie ważne. Aktualna i ciągle poruszająca jest chociażby rozmowa dotycząca praw reprodukcyjnych kobiet i łatwości, z jaką państwo wkracza ze swoją kontrolą w intymność („Sąd nad gabinetem”). Lektura obowiązkowa.

Torańska. Dalej, wybór i opieka redakcyjna: Magdalena Kicińska, Wyd. Wielka Litera, Warszawa 2016.