W cieniu przeciętności (Z. Parafianowicz, M. Potocki, Kryształowy fortepian)

Reporterska książka Parafianowicza i Potockiego to w pewnym sensie kontynuacja opowieści zaprezentowanej w „Wilki żyją poza prawem. Jak Janukowycz przegrał Ukrainę”. W obu przypadkach autorzy interesują się współczesnymi przemianami politycznymi i społecznymi, kładą też nacisk na kluczowe z perspektywy najnowszej historii wydarzenia. Warto zwrócić uwagę na tytuły obu książek. W tej poświęconej głównie przegranej Janukowycza na plan pierwszy wysuwa się bezwzględność i buta władzy, w tej stawiającej w centrum Poroszenkę kontynuowanie tradycji niewyobrażalnego wprost bogactwa. Tradycja ta, na co zresztą zwracają uwagę reporterzy, jest w dużej mierze stałym elementem wpisanym w wizerunek medialny osób mających wysoką pozycję. Bez bogactwa posiadana władza jest niewiarygodna. To tylko jeden z elementów stanowiących wyznacznik różnic kulturowych, na które zwracają uwagę Parafianowicz i Potocki. Wskazanie owych cech specyficznych jest chyba najciekawszym elementem książki. Autorzy szczegółowo rekonstruują roszady wśród tych, którzy decydują o polityce państwa – ujawniają mało elegancki język sporów, pokazują ciągle obecną korupcję, kładą nacisk na brak pamięci historycznej, akcentują związek polityki z wielkim biznesem, wpisują losy kolejnych polityków w przyspieszanie przemian lub ich opóźnianie. W ocenie reporterów Poroszenko charakteryzuje się nudą i przeciętnością. Pojawia się więc pytanie, czy na taką osobowość są gotowi zwykli Ukraińcy. Reportaż Parafianowicza i Potockiego to na pewno lektura obowiązkowa dla tych, którzy interesują się Ukrainą. Szczegółowość relacji, wielość kontekstów i zróżnicowanie odniesień budzą podziw. Nieco rozczarowuje jednak styl opowieści – bliższy typowej prasowej relacji niż reportażowi literackiemu.

Zbigniew Parafianowicz, Michał Potocki, Kryształowy fortepian. Zdrady i zwycięstwa Petra Poroszenki, Wyd. Czarne, Wołowiec 2016.