Powieść biograficzna Nikoli Attadio to przykład zmarnowanego potencjału. Mieć tak ciekawą, barwną i oryginalną bohaterkę i zepsuć taki temat? Przyznaję, że budzi to zdziwienie. Historia Nellie Bly to przede wszystkim opowieść o przemianach zachodzących w dziennikarstwie, o trudnej walce kobiet o to, by pracować w mediach na takich samych zasadach jak mężczyźni, o zaangażowaniu w pracę reporterską i świadomość tego, jak ważne jest oddanie głosu tym, którzy go nie mają i którym to odebrano. W finalnych partiach książki przywołane zostaje sformułowanie o pisaniu sercem. Nie byłoby właściwe rozumienie tego określenia jako tożsamego z emocjami i uczuciami. Chodzi raczej o zaangażowanie, przekonanie, że warto o czymś i o kimś napisać, wiarę w możliwość zmiany świata w mikroskali. Szczególnym wydarzeniem w biografii Bly było przeprowadzenie dziennikarskiego śledztwa w słynącym z brutalności i okrucieństwa nowojorskim przytułku dla obłąkanych na Blackwell’s Island. Bohaterka książki daje się zamknąć w tym miejscu, by zobaczyć od środka, jak wygląda traktowanie podopiecznych i jak łatwo zapomina się o ludziach, traktowanych jako coś zbędnego. To przedsięwzięcie Nellie Bly przechodzi do historii dziennikarstwa. Ale reporterka ma na swoim koncie i inne, bardzo ciekawe działania dokumentujące rzeczywistość. Wspominam o tym przede wszystkim dlatego, że tylko z kilku epizodów z jej życia można by stworzyć pasjonującą, wielowątkową, ale i dobrze odsłaniającą specyfikę czasów historię. Tymczasem Nicola Attadio pisząc o życiu Nellie Bly, zbyt często popada w infantylność, zbyt łatwo próbuje przekonać nas, że zna myśli i uczucia swojej bohaterki (irytujące fragmenty wyróżnione kursywą), zbyt powierzchownie przedstawia to, co świadczy o pionierskim charakterze reporterskiej pracy opisywanej dziennikarki. Po lekturze zostaje przekonanie, że biografię Nellie Bly potraktowano instrumentalnie, a to, co faktycznie w niej niezwykłe, rozmyło się w banale i uproszczeniach. Niekoniecznie.
Nicola Attadio, Niezwykłe życie Nellie Bly. Dziennikarka, która wyprzedziła epokę, przeł. Mateusz Kłodecki, Wyd. Znak, Kraków 2024.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz