poniedziałek, 10 kwietnia 2023

Dostrzec i opisać (L. Kern, Miasto dla kobiet)

 

Poświęcony miastu esej Kern sytuuje się w bardzo ciekawym miejscu zarówno jeśli weźmiemy jego przyporządkowanie gatunkowe, jak i jeśli przyjrzymy się procesowi, w który zostaje wpisany. W tym pierwszym kontekście mamy do czynienia z połączeniem eseju o mieście z esejem feministycznym i autobiograficznym, w drugim czytelnik przygląda się zmianie perspektywy i odsłanianiu związków owej przemiany z tym, co dzieje się lub może się dziać z kobiecym ciałem. Kern nie poprzestaje na akcentowaniu dość dobrze znanych od lat ograniczeń i utrudnień związanych chociażby z dostępem do środków czystości, możliwą opieką nad dzieckiem i zapewnieniem miejsc do karmienia piersią, zagrożeniami i przemocą zorientowaną płciowo (w tym zwłaszcza istnienie obszarów, w których jest większe ryzyko ataku i gwałtu), wreszcie z ograniczeniami architektonicznymi uniemożliwiającymi sprawne poruszanie się w przypadku spaceru z dziecięcym wózkiem lub niepełnosprawności. Gdyby tak było, jej esej być może nie przestałby brzmieć interesująco, ale stanowiłby powtórzenie tego, co poruszano już w wielu dyskusjach. Tymczasem autorka, co szczególnie ciekawe, pokazuje, jak ważne jest myślenie o przestrzeni z uwzględnieniem tego, co może ona zaoferować obu płciom. Dotychczasowa koncentracja na pracującym mężczyźnie i zakładanie, że kobieta będzie pełnić głównie funkcje opiekuńcze, czyni miasto nieprzyjaznym w podwójnym tego słowa znaczeniu. Paradoksalnie zaprojektowana jako niesprzyjająca kobietom przestrzeń okazuje się mało komfortowa i dla kobiet, i dla mężczyzn. Najciekawsze fragmenty książki dotyczą architektury i geografii. Kern zwraca uwagę na to, jak elementy wcześniej niedostrzegane i uznawane za nieistotne mogą ułatwić funkcjonowanie w codzienności oraz zagwarantować podobny komfort przemieszczania się i przebywania obu płciom. Autorka nie przywołuje rozwiązań, które można uznać za kategorycznie najlepsze, raczej pyta, zastanawia się i pokazuje, jak ważne w projektowaniu jest myślenie nie o połowie społeczeństwa, ale o wszystkich jego przedstawicielach. Intrygujące.

 

Leslie Kern, Miasto dla kobiet, przeł. Martyna Tomczak, Wyd. Czarne, Wołowiec 2023.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz