Biografia Selmy Lagerlӧf to przykład działania poprzez literaturę. Działania, bo lektura tej książki to znakomity przykład spopularyzowania ważnego fragmentu her-story oraz wpisania niekoniecznie dzisiaj chętnie czytanej autorki w krąg skojarzeń o charakterze feministycznym i promocyjnym. Akcentuję ten fakt z jednego przede wszystkim powodu. Nordlund, rekonstruując losy pisarki, zdaje się być skoncentrowana na współczesnym wymiarze tego wszystkiego, co ponad sto lat temu robiła Lagerlӧf. Mamy bowiem do czynienia z portretem świadomej siebie oraz swoich oczekiwań bohaterki. W trakcie lektury uderza ogromna determinacja oraz umiejętność spojrzenia na swoją pracę z dystansu, co w efekcie pomaga w skutecznym dążeniu do obranego celu. Biografia Lagerlӧf to pokazanie pisarki znakomicie rozgrywającej swoją twórczość, promocję własnego pisarstwa oraz kwestie związane z funkcjonowaniem w przestrzeni publicznej. To ostatnie widać szczególnie już po otrzymaniu przez autorkę Nagrody Nobla. Jest pierwszą kobietą, wyróżnioną w ten sposób. Będzie też później pierwszą przedstawicielką swojej płci w Akademii Szwedzkiej. Kategoria pierwszeństwa powiązana zostanie z odpowiedzialnością i koniecznością zachowania proporcji między potrzebami indywidualnymi a zabieraniem głosu w sprawach kobiet i dzieci. Szczególnie interesująca okazuje się wyjątkowe wyczucie pisarki w kontekście promocyjnego potencjału jej dzieł i postaw. Intrygująco wybrzmiewają też fragmenty dotyczące walk o prestiż i uznanie toczonych przez artystów w przestrzeni publicznej oraz opis sposobów okazywania pisarce sympatii. Ówczesny status gwiazdy, choć pozbawiony wielu udogodnień wynikających z funkcjonowania współczesnych mediów, wydaje się mieć wiele wspólnego z pewnymi rytuałami podtrzymywania sławy, które przetrwały do dzisiaj. Na uwagę zasługuje również podnoszony w książce problem kobiecych związków, kobiecego wsparcia i kobiecej solidarności. Książka Nordlund to nie tylko fascynująca opowieść o życiu Selmy Lagerlӧf, pierwszej kobiety – laureatki Nagrody Nobla w dziedzinie literatury, ale również zachwycający album, bo liczba i różnorodność tematyczna zgromadzonych w publikacji zdjęć pozwala i na oddanie klimatu epoki, i na udokumentowanie biografii opisywanej pisarki. Koniecznie!
Anna Nordlund, fotoedycja: Bengt Wenselius, Selma Lagerlӧf. Nowoczesna Szwedka, przeł. Justyna Czechowska, Wyd. Osnova, Warszawa 2022.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz