środa, 17 listopada 2021

Światło ocalenia (J.L. González Macías, Światło na krańcach świata. Mały atlas latarni morskich)

 

Wspaniała książka! Właściwie pod każdym względem zachwycająca. Duże wrażenie robi dbałość o edytorski szczegół, atrakcyjność wizualna, koncepcja ideowa i nasycenie narracyjne lapidarnych w gruncie rzeczy opowieści powiązanych z poszczególnymi latarniami. González Macías odpowiada nie tylko za treść, ale i za rysunki. Na uwagę zwraca wykorzystanie symbolicznych znaczeń związanych z kolorem niebieskim. Choć na plan pierwszy wysuwa się budowla, dzięki której statki docierają bezpiecznie do celu, morska barwa nie pozwala zapomnieć o wodzie zarówno w jej spokojnej, jak i burzliwej i groźnej odsłonie. Minieseje poprzedzające rysunek każdej z latarni okazują się ciekawym połączeniem i historii biograficznej miejsca, i biografii ludzi, i różnych odsłon samotności, i koncepcji architektonicznych. Ten niebanalnie pomyślany leksykon unika schematów i powtórzeń. Rozrysowując mapę punktów kluczowych dla bezpiecznych podróży morskich pokazuje jednocześnie i to, co charakterystyczne dla filozofii tego typu miejsc, ale i to, co szczególne. W trakcie lektury szybko wyłania się obraz opuszczenia i wieloletniej samotności tych, którzy tam pracowali. Zadania do wykonania, obowiązkowość i odpowiedzialność zderzone ze specyfiką życia w latarni przypominają zsyłkę, więzienie, przymusową izolację, nadzwyczajne poświęcenie. Czytanie tekstów i oglądanie rysunków nie tyle inspirują do podróży (a jeśli już to do tych palcem po mapie), co raczej pokazują ideowy i praktyczny kontekst istnienia latarni. Szczególną uwagę zwraca związek budowli z człowiekiem oraz komunikacyjny wymiar owej międzyludzko-architektonicznej relacji. Aby latarnia pełniła swoją rolę, musi przebywać w niej człowiek. Jego samotność zostaje w pewnym sensie złożona w ofierze innym – tym, którzy czekają na światło w ciemności, dzięki któremu statek nie rozbije się na skałach. Lektura obowiązkowa – do czytania i do oglądania.

 

José Luis González Macías, Światło na krańcach świata. Mały atlas latarni morskich, przeł. Patryk Gołębiowski, Wyd. Wielka Litera, Warszawa 2021.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz