Biografię Wisławy Szymborskiej autorstwa Joanny Gromek-Illg dobrze jest czytać równolegle z „Pamiątkowymi rupieciami” Anny Bikont i Joanny Szczęsnej oraz z „Nic zwyczajnego” Michała Rusinka. W trakcie lektury widać wyraźnie dialog między książkami oraz mocne zaakcentowanie faktu, iż publikacje dotyczące życia poetki mogą ze sobą rozmawiać i być w ciągłym dialogu. To ważna perspektywa, bo dzięki niej dostrzegamy zmienność przyjętych perspektyw, inny sposób rekonstruowania historii, wreszcie odmiennie rozłożone akcenty, dzięki czemu to, co dobrze znane, wybrzmiewa tak, jakby wcześniej nie zostało opowiedziane. Joanna Gromek-Illg kładzie nacisk na „biografię wewnętrzną”. Akcentuje dyskrecję Szymborskiej, ale jednocześnie celnie i z wyczuciem wydobywa na wierzch te momenty, w których Noblistka odsłania część tego, co stara się zazwyczaj nie eksponować publicznie. Warto docenić zachowanie równowagi – nie ma tutaj przesadnego poszukiwania tego, co nie było wypowiedziane, jest za to zasugerowanie, że pewne momenty mogą znaczyć coś więcej, a przeoczenie ich byłoby ze szkodą dla opowieści o Szymborskiej. Szczególnie interesujące są w tej publikacji trzy kwestie – po pierwsze wątek epistolograficzny (Szymborska i ludzie jej bliscy piszą listy, ich lektura dużo mówi o życiu prywatnym, ale i o życiu literackim, staje się prawdziwym świadectwem istnienia), po drugie związki poetki z mężczyznami i nieoczywiste rozłożenie akcentów na miłość pierwszą i miłość ostatnią oraz na tę najważniejszą, po trzecie wreszcie słynne mieszkanie w kamienicy na Krupniczej i beztroska młodego powojennego pokolenia z jej etycznym niekiedy uwikłaniem. Warto!
Joanna Gromek-Illg, Szymborska. Znaki szczególne. Biografia wewnętrzna, Wyd. Znak, Kraków 2020.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz