Rozmowy (u)ważne (Inne ochoty. Jerzy Pilch w rozmowach z Eweliną Pietrowiak)

Druga część rozmów Jerzego Pilcha i Eweliny Pietrowiak okazuje się równie interesująca jak pierwsza odsłona owych dysput. Choć głównym bohaterem jest pisarz, to jednak rola osoby przepytującej nie schodzi na dalszy plan. Widać, że Pilch i Pietrowiak znają się długo, lubią się, czasami mają wspólne wspomnienia, wreszcie – co kluczowe dla tomu „Inne ochoty” – chętnie ze sobą rozmawiają. Przyjęta konwencja poruszania różnych wątków, nie zawsze typowo autobiograficznych, i rezygnacja z takiego trybu pytań i odpowiedzi, który prowadziłby do linearnego odsłaniania kolejnych fragmentów życiorysu, jest trochę ryzykowna. Pilch i Pietrowiak wychodzą jednak obronną ręką z tych momentów, które mogłyby budzić wątpliwości i rodzić posądzenia o przypadkowość doboru. W efekcie „Inne ochoty” stają się wypisami ze spraw ważnych i mniej istotnych, które pisarza zajmują, otaczają go, wywołują w nim reakcję, skłaniają do refleksji. Na plan pierwszy wysuwa się wątek przemijania. Jest on obecny nie tylko w przywoływanej chorobie, ale i zmianie upodobań lub odkryciu nowych pasji w wieku dojrzałym. Rozważania na temat muzyki, sztuki, kotów, kapeluszy czy pocztówek prowadzą do zauważenia faktu przemiany wpisanej w poszczególne fazy życia oraz gotowości i konieczności otwierania się na nowe na każdym etapie. Jak zwykle w przypadku Pilcha, wyjątkowo interesujące są fragmenty dotyczące własnej pozycji pisarskiej, statusu pisarza w społeczeństwie, czytelnictwa czy sławy związanej z pisaniem. Autorowi udaje się uchwycić zmianę, jaka zaszła w ostatnich latach, oraz konsekwencje dominacji kultury popularnej. Codzienne czynności i nawyki stają się pretekstem do błyskotliwych spostrzeżeń dotyczących kultury – często ironicznych, czasami trochę cynicznych, zawsze bardzo inteligentnych. Pozycja obowiązkowa.

Inne ochoty. Jerzy Pilch w rozmowach z Eweliną Pietrowiak, część 2, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2017.