Siła przetrwania (A. Berry, G. DeJesus, współpraca: M. Jordan, K. Sullivan, Nadzieja. 10 lat w ciemności)

Rzadko kiedy tzw. historie prawdziwe, spisywane przez ofiary, okazują się ciekawym tekstem literackim. Zdarza się niejednokrotnie, że niewiele może także zdziałać w tym przypadku ktoś, kto współpracuje z autorami. Straszne przeżycia nie zawsze bowiem przekładają się na umiejętność opowiadania o nich. Na szczęście wspomnienia Amandy Berry i Giny DeJesus, zrelacjonowane przy pomocy znanych dziennikarzy Mary Jordan i Kevina Sullivan, są w kontekście tego typu literatury wartym uwagi wyjątkiem. Książka jest koncepcyjnie przemyślana, a choć zostają oddane emocje porwanych nastoletnich dziewcząt, to jednak nie ma tutaj naiwności ani infantylności. Autorom udaje się pokazać brutalny i przyspieszony kurs dojrzewania, jaki przechodzą ofiary. Nastolatki zostają wyrwane ze swojego środowiska nagle, nie spodziewają się niebezpieczeństwa, a szokiem jest dla nich nie tylko fakt porwania, ale i wielokrotne gwałty, których doświadczają ze strony porywacza. Niezwykle mocno i przerażająco wybrzmiewają fragmenty pamiętnika Amandy, która wielokrotnie informuje, że jest gwałcona kilka razy dziennie. Dramatycznie wybrzmiewa kwestia typowo topograficzna. Analizując zamieszczoną na początku mapkę, szybko dostrzegamy, że opisywane wydarzenia miały miejsce niedaleko od siebie, a porywacz przetrzymywał trzy dziewczyny, potem młode kobiety, właściwie na oczach mieszkańców. Nikt, oczywiście, się tego nie spodziewał, ale fakt, iż wiele razy blisko była policja, blisko byli rodzice porwanych i blisko znajdowali się znajomi, poraża. Wspomnienia Amandy Berry i Giny DeJesus to także świadectwo niesamowitej siły charakteru. U żadnej z trzech dziewcząt – przetrzymywana była też Michelle, która nie zdecydowała się być współautorką książki – nie pojawił się syndrom sztokholmski, wszystkie odczuwały nienawiść do porywacza. Jednocześnie były poddawane manipulacji ze strony mężczyzny, gwałcono je także w obecności pozostałych porwanych, musiały znosić upokorzenia. Niezależnie od tego, jak tragiczny był los dziewcząt, żadna nie spodziewała się, że trzymanie w odosobnieniu potrwa tak długo. Amanda była przetrzymywana przez dziesięć lat, Gina rok krócej. Ich wspomnienia to z jednej strony opowieść o złu, które może się przydarzyć każdemu i które nie pyta o pozwolenie, by zatriumfować w czyimś życiu, z drugiej to historia ogromnej siły charakteru, nadziei i tęsknoty za wolnością, dzięki której porywaczowi, sięgającemu po ciała dziewcząt, nie udaje się pokonać ich psychiki.

Amanda Berry, Gina DeJesus, współpraca: Mary Jordan, Kevin Sullivan, Nadzieja. 10 lat w ciemności. Wspomnienia porwanych dziewczyn z Cleveland, przeł. [brak informacji o autorze przekładu], Wyd. Agora, Warszawa 2017.