Ależ to jest dobra książka! Powinna być lekturą obowiązkową nie tylko jako pomoc w zrozumieniu tego, co dzieje się właśnie teraz i czego zapowiedzią było zajęcie przez Rosję Krymu w 2014 roku, ale też jako pewnego rodzaju ostrzeżenie i upomnienie dotyczące tego, jak łatwo odwracamy wzrok, udajemy, że nic się nie dzieje, i stawiamy na przeczekanie. To wszystko, co w celnych, niejednokrotnie erudycyjnych i wzbogaconych o wieloletnie własne obserwacje i doświadczenia, analizach mówią rozmówcy Piotra Brysacza i Jędrzeja Morawieckiego, okazuje się znakomitym wyjaśnieniem tego, co dzisiaj szokuje nas w kontekście trwającej wojny w Ukrainie. Można by więc powiedzieć, że wystarczyło słuchać i uwierzyć tym, którzy stawiali diagnozy dalekie od optymizmu. Tymczasem łatwiejsze było udawanie, że pewne zachowania, decyzje i reakcje są niemożliwe. W efekcie lektura „Ani żadnej wyspy. Rozmowy o Rosji i Ukrainie” ma wyjątkową siłę oddziaływania. Oto rozpoznania opublikowane w 2016 roku sześć lat później są aktualne, niepokojące, prawdziwe. A jedną z reakcji może być stwierdzenie: to wszystko było przecież wiadomo! Wśród rozmówców Brysacza i Morawieckiego są reporterzy i prozaicy (Wojciech Jagielski, Paweł Reszka, Wojciech Górecki, Ziemowit Szczerek, Jacek Hugo-Bader), dziennikarze będący korespondentami polskich mediów (Katarzyna Kurczab-Redlich, Wacław Radziwinowicz, Maciej Jastrzębski, Piotr Pogorzelski), politycy (Adam Daniel Rotfeld), naukowcy (Andrzej de Lazari, Tadeusz Klimowicz). W wypowiedziach specjalistów powraca wątek nadmiernego łagodzenia przez Zachód skutków imperialistycznej polityki Putina, problem mentalności rosyjskiego społeczeństwa, mentalności opartej na wielowiekowym łamaniu i niszczeniu indywidualności, na kulcie władzy, propagandzie w mediach, micie wielkości państwa i bycia niezwyciężonym, wreszcie na potrzebie odzyskania pozycji z okresu Związku Radzieckiego i poddania się jednej prawdzie. Szczególnie interesujące są rozmowy z Krystyną Kurczab-Redlich, Wacławem Radziwinowiczem, Maciejem Jastrzębskim i Wojciechem Góreckim. Bohaterowie wywiadów znakomicie łączą wnioski oparte na wiedzy ze spostrzeżeniami wywodzącymi się z oddolnej obserwacji uczestniczącej (biorą przecież udział w przyjęciach, rozmowach i towarzyskich spotkaniach). Najmniej ciekawa okazuje się rozmowa z Jackiem Hugo-Baderem. Autor wydaje się za bardzo skoncentrowany na sobie, a zamiast szerszego oglądu sytuacji stawia na średnio udaną anegdotyczność. Proszę czytać, koniecznie!
Ani żadnej wyspy. Rozmowy o Rosji i Ukrainie. Pytali: Piotr Brysacz i Jędrzej Morawiecki, Wyd. Paśny Buriat, wyd. 2, Kielce 2022.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz